Τα δάκρυα ως «παράθυρο» στον εγκέφαλο: πρωτοποριακή προσέγγιση στη διάγνωση όγκων
Η επιστημονική κοινότητα διερευνά νέους τρόπους πρώιμης διάγνωσης όγκων του εγκεφάλου, και μια από τις πλέον πρωτοποριακές προσεγγίσεις αφορά τα δάκρυα. Στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, η καθηγήτρια Πέτρα Χάμερλικ ηγείται μιας καινοτόμου έρευνας που χρηματοδοτείται από την εκστρατεία Stand Up to Cancer, με στόχο να αξιολογηθεί η δυνατότητα των δακρύων να παρέχουν κρίσιμες πληροφορίες για την υγεία του εγκεφάλου.
Η πρόκληση της διάγνωσης όγκων εγκεφάλου
Οι όγκοι του εγκεφάλου συχνά διαγιγνώσκονται καθυστερημένα, καθώς τα πρώιμα συμπτώματα, όπως πονοκέφαλοι ή επιληπτικές κρίσεις, είναι μη ειδικά και συχνά συγχέονται με άλλες παθήσεις. Η καθυστέρηση στη διάγνωση μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Η Χάμερλικ γνωρίζει από προσωπική εμπειρία τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης, καθώς έχασε τον πατέρα της από όγκο εγκεφάλου μετά από εκτεταμένη αβεβαιότητα.
Γιατί τα δάκρυα;
Τα δάκρυα δεν λειτουργούν μόνο ως μέσο έκφρασης συναισθημάτων. Εκτός από την προστασία και θρέψη των ματιών, περιέχουν πλούσια βιολογικά στοιχεία, με πιθανή αντανάκλαση αλλαγών στον εγκέφαλο. Το οπτικό νεύρο συνδέει απευθείας τα μάτια με τον εγκέφαλο, ενώ οι αδένες που παράγουν τα δάκρυα ελέγχονται από το εγκεφαλικό στέλεχος και περιέχουν σημαντικά ανοσολογικά μόρια. Η υπόθεση της ομάδας της Χάμερλικ είναι ότι οι όγκοι του εγκεφάλου προκαλούν αλλαγές στο ανοσοποιητικό σύστημα, οι οποίες μπορούν να γίνουν αντιληπτές στα δάκρυα.
Πιλοτικές μελέτες και αποτελέσματα
Η ερευνητική ομάδα ξεκίνησε την εργασία της το 2012, και το 2015 διεξήγαγε μια πιλοτική μελέτη στη Δανία με 164 συμμετέχοντες. Χρησιμοποιώντας το τυπικό τεστ Schirmer για τη συλλογή δακρύων, κατέγραψαν ενδείξεις που υποδήλωναν την παρουσία όγκων με υψηλή ακρίβεια. Τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά και οδήγησαν στην τρέχουσα, διεθνή μελέτη INFORM, με συμμετοχή ασθενών από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Σουηδία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, τη Σλοβακία και την Τσεχία.
Ο στόχος του τεστ δακρύων
Ο τελικός σκοπός είναι η ανάπτυξη ενός γρήγορου, μη επεμβατικού τεστ που θα βοηθά τους γιατρούς να αποφασίζουν αν ένας ασθενής χρειάζεται άμεσα μαγνητική τομογραφία ή συμπληρωματική αξιολόγηση. Αν η μέθοδος αποδειχθεί αξιόπιστη, θα προσφέρει ένα χρήσιμο εργαλείο για την ταχύτερη διάγνωση και την έγκαιρη παροχή πληροφοριών στους ασθενείς, χωρίς να αντικαθιστά τις υπάρχουσες απεικονιστικές μεθόδους.
Συμπέρασμα
Η έρευνα της Χάμερλικ αναδεικνύει τα δάκρυα ως πιθανό «παράθυρο» στον εγκέφαλο, ανοίγοντας νέους δρόμους στη διάγνωση όγκων. Μερικές μόνο σταγόνες ενδέχεται να αποτελέσουν σύντομα κρίσιμο εργαλείο για την πρώιμη ανίχνευση αυτής της σοβαρής νόσου.
Πηγή: Cancer Research UK