Στα όνειρα αρχίζουν οι ευθύνες, μου θυμίζει ο κύριος Γκρι ότι είχε γράψει ο Γιώργος Σεφέρης. Κάτι τέτοιο πρέπει να ένιωσε νεότατος ακόμη ο Γκρέιαμ Γκριν.
Ο μεγάλος Βρετανός συγγραφέας υπέφερε από πολύ νέος από καταθλιπτικές κρίσεις, τις οποίες μνημόνευε ως επιθετικές κρίσεις πλήξης έως αυτοκτονίας. Το αξιοπερίεργο εδώ είναι ότι, όπως διαβάζει ο κύριος Γκρι στη νέα βιογραφία του Γκριν από τον Ρίτσαρντ Γκριν (καθαρή συνωνυμία), ο 17χρονος Γκριν υποβλήθηκε σε ψυχανάλυση, με τη συγκατάθεση των γονιών του.
Το αξιοπερίεργο εδώ έγκειται στο ότι όλα αυτά συμβαίνουν το 1921, όταν ακόμα η ιδέα της ψυχανάλυσης ήταν πρωτόφαντη.
Ομως η κατάστασή του ήταν σοβαρή. Οι απόπειρες αυτοκτονίας του Γκριν είχαν κάτι σπασμωδικό, το ίδιο και οι αυτοκαταστροφικές τάσεις του. Οχι τυχαία, η εν λόγω βιογραφία, όταν εκδόθηκε στην Αμερική, είχε τον τίτλο «Ο ανήσυχος Αγγλος. Η ζωή του Γκρέιαμ Γκριν» (The Unquiet Englishman. A Life of Graham Greene, εκδ. Norton & Company, 2020, σελ. 594), λογοπαίγνιο με τον τίτλο του διάσημου μυθιστορήματος του Γκριν «Ο ήσυχος Αμερικανός» (εκδ. Πόλις), όμως η αρχική βρετανική έκδοση έφερε τον τίτλο «Ρώσικη ρουλέτα»: ο νεαρός Γκριν επιδιδόταν στο επικίνδυνο «σπορ» με μια επαναλαμβανόμενη εμμονή.
Οι έξι μήνες που ο Γκριν έκανε ψυχανάλυση στο Λονδίνο ήταν πάντως μία από τις ευτυχέστερες της ζωής του, διότι απολάμβανε μια υπέροχη ανεξαρτησία. Ο θεραπευτής του ονομαζόταν Κένεθ Ρίτσμοντ και αυτός του έμαθε να κρατάει ημερολόγιο ονείρων.
Ακόμα κι αν δεν μπορούσε να θυμηθεί ένα όνειρο, ο Ρίτσμοντ του έλεγε να επινοεί. Ο θεραπευτής του ζητούσε να αφηγείται το όνειρό του και κρατώντας χρονόμετρο του ζητούσε μετά να του πει με τι θα μπορούσε η λογική του να συνδέσει τη βασική εικόνα του ονείρου. Ο Ρίτσμοντ μετρούσε τα δευτερόλεπτα που έπαιρναν στον Γκριν για να απαντήσει.
Τα δύσκολα άρχισαν όταν ο Γκριν είδε ένα ερωτικό όνειρο με την όμορφη σύζυγο του γιατρού. Μετά φόβου Θεού το αφηγήθηκε στον Ρίτσμοντ, ο οποίος, ατάραχος, απλώς ακολούθησε την τυπική διαδικασία.
Η πυρηνική εικόνα του ονείρου ήταν η θηλή της γυμνής –αίφνης– ξένης συζύγου πολύ κοντά στο στόμα του νεαρού Γκριν. Οταν ρωτήθηκε περί συσχετισμών, μέσα σε πέντε –καταμετρημένα– δευτερόλεπτα ο Γκριν απάντησε: «Το τρένο του υπόγειου σιδηροδρόμου» (tube train).Αργότερα, ως ενήλικος πια, ο Γκριν θα προσπαθούσε να καταπολεμήσει την καταθλιπτική του ανία με το γράψιμο, το αλκοόλ, αλλά και το ερωτικό πάθος. Ειδικά το τελευταίο (με σειρά απιστιών και παράνομες ερωμένες) του προκάλεσε πολλά προβλήματα.
Φαίνεται, όμως, ότι εκείνη η ονειρική, άπιαστη, θηλή της συζύγου του γιατρού τον έφερε προ των ευθυνών του, ενώπιον του βαθύτερου ψυχισμού του. Ο Γκριν πίστευε ότι τα όνειρα είναι προφητικά. Κατά κάποιον τρόπο, τα δικά του ήταν.
Ο Κύριος Γκρι
