Η ώρα της απόφασης για τη δίκη της Χρυσής Αυγής έχει φτάσει. Το πρωί της Τετάρτης το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων αναμένεται να εκφωνήσει την απόφασή του και το κρίσιμο σημείο, που θα καθορίσει την μετέπειτα διαδικασία, είναι αυτό που αφορά στην κατηγορία της εγκληματικής οργάνωσης. Και αυτό, γιατί το “ναι” ή το “όχι” του δικαστηρίου στη συγκεκριμένη κατηγορία θα κρίνει, μεταξύ άλλων, τις δικασίμους που θα απαιτηθούν μέχρι να κηρυχθεί η λήξη της δίκης.
Εάν η ετυμηγορία του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων για το κομβικής σημασίας αδίκημα της εγκληματικής οργάνωσης, που αφορά 65 από τους 68 κατηγορούμενους, καθώς τρεις δικάζονται μόνο για πλημμελήματα, είναι “ενοχή” τότε εκτιμάται πως θα απαιτηθούν έως και τέσσερις δικάσιμοι για την ολοκλήρωση της διαδικασίας έκδοσης απόφασης.
Αν η κρίση των δικαστών είναι “αθώωση” τότε ο χρόνος για την ολοκλήρωση της δίκης θα είναι σημαντικά πιο σύντομος αφού θα τεθούν υπό κρίση οι 24 κατηγορούμενοι που τους αποδίδονται η δολοφονία του Παύλου Φύσσα, η επίθεση στους Αιγύπτιους αλιεργάτες και η επίθεση στο ΠΑΜΕ.
Σε κάθε περίπτωση το δικαστήριο πρόκειται να συνεδριάζει ως αργά το απόγευμα ή και το βράδυ κάθε ημέρα, ώστε κάθε ενότητα της διαδικασίας να μπορεί να ολοκληρώνεται μέσα σε μία δικάσιμο.
Σημειώνεται πως οι κατηγορούμενοι έχουν δικαίωμα να μην παρίστανται στο ακροατήριο, γεγονός που γεννά προβληματισμό σε περίπτωση που είναι απόντες και η απόφαση είναι επί της ενοχής τους. Σύμφωνα με το νέο Ποινικό Κώδικα το δικαστήριο δεν έχει δικαίωμα να διατάξει την προσαγωγή και κράτηση τους μέχρι την έκδοση της τελικής απόφασης, κάτι που ίσχυε παλαιότερα ώστε να προλαμβάνονται περιπτώσεις φυγόποινων.
Πώς θα αναγνωστεί η απόφαση
Το δικαστήριο πιθανότατα θα αναγνώσει την απόφασή του επί της ενοχής για κάθε υπόθεση ξεχωριστά με πρώτη τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, δεύτερη την επίθεση στους Αιγύπτιους αλιεργάτες, τρίτη την επίθεση στο ΠΑΜΕ και κατόπιν την εγκληματική οργάνωση και τη διεύθυνση της. Με αυτήν τη σειρά άλλωστε εξετάστηκαν οι υποθέσεις και κατά την αποδεικτική διαδικασία. Έτσι θα ανακοινώνει για καθένα από τους κατηγορούμενους της κάθε υπόθεσης την κρίση του επί της ενοχής του ή μη καθώς και για την κατηγορία που του αποδίδει.
Σε περίπτωση μειοψηφίας (2 προς 1) το δικαστήριο θα ανακοινώνει και την γνώμη που διατύπωσε το μέλος που μειοψήφησε με την κρίση των συναδέλφων του.
Μετά την ανακοίνωση της απόφασης επί της ενοχής, θα λάβει τον λόγο η υπεράσπιση των κατηγορουμένων, όσων κρίνονται ένοχοι, για να αιτηθεί την αναγνώριση ελαφρυντικών. Συνολικά οι συνήγοροι που αγόρευσαν τελικά στη δίκη, ήταν 45 από τους περίπου 100 δηλωθέντες στην έναρξη. Η “μάχη των ελαφρυντικών” είναι από τις πιο σημαντικές για τους υπερασπιστές κάθε κατηγορούμενου καθώς από αυτήν κρίνεται η τύχη των καταδικασθέντων. Έτσι αναμένεται να δοθεί αρκετός χρόνος για την ανάπτυξη των θέσεων της υπεράσπισης για τις ελαφρυντικές περιστάσεις που θα αιτηθούν στο δικαστήριο.
Σημειώνεται πως η Πολιτική Αγωγή δεν έχει δικαίωμα λόγου σε καμία από τις φάσεις της απόφασης.
Ελαφρυντικά και ποινές
Όταν ολοκληρωθούν οι αγορεύσεις των συνηγόρων υπεράσπισης τον λόγο αναμένεται να λάβει η εισαγγελέας η οποία υποβάλει στο δικαστήριο την πρόταση της επί των ελαφρυντικών εξειδικεύοντας για κάθε κατηγορούμενο.
Ακολουθούν οι δευτερολογίες της υπεράσπισης.
Το δικαστήριο στη συνέχεια αποσύρεται σε διάσκεψη και επανέρχεται για να ανακοινώσει αν αναγνωρίζει ποια και σε ποιους ελαφρυντικά. Το δικαστήριο δεν δεσμεύεται σε αναγνώριση “σύννομου βίου” μόνο από την ύπαρξη καθαρού ποινικού μητρώου. Να σημειωθεί ότι κάποιοι εκ των κατηγορουμένων έχουν καταδίκες, επί το πλείστον τελεσίδικες για άλλες υποθέσεις. Δύο κατηγορούμενοι έχουν αμετάκλητη καταδίκη για τη δολοφονία του εργάτη Σαχζάτ Λουκμάν.
Μετά τα ελαφρυντικά η εισαγγελέας θα υποβάλει την πρόταση της επί των ποινών, ακολουθεί η υπεράσπιση και τελικά το δικαστήριο μετά από διάσκεψη ανακοινώνει τις ποινές και τις συγχωνεύσεις ποινών.
Οι κατηγορούμενοι που θα κριθούν ένοχοι για τις τρεις πρώτες υποθέσεις, οι οποίοι είναι 24, και εφόσον η κρίση του δικαστηρίου δεχθεί την ενοχή τους όπως εισάγεται με το παραπεμπτικό βούλευμα, είναι αντιμέτωποι με πρόσκαιρες καθείρξεις το ύψος των οποίων θα κριθεί από τα ελαφρυντικά που θα δεχθεί το δικαστήριο. Από αυτούς ο Γιώργος Ρουπακιάς αν δεν του αναγνωριστεί ελαφρυντικό θα βρεθεί αντιμέτωπος με την ποινή ακόμη και των ισοβίων.
Οι κατηγορούμενοι έχουν δικαίωμα έφεσης για κάθε καταδίκη που είναι άνω των 2 ετών.
Οι ποινές για εγκληματική οργάνωση
Κατηγορούμενοι για εγκληματική οργάνωση είναι συνολικά 65. Από αυτούς 45 κατηγορούνται για ένταξη (με 20 εξ αυτών να είναι μόνο για αυτήν την κατηγορία κατηγορούμενοι).
Για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης κατηγορούνται 20 άτομα, δηλαδή οι 18 πρώην βουλευτές του κόμματος καθώς και οι πυρηνάρχες Νίκαιας και Περάματος. Από τους 20 οι 18 έχουν μόνο αυτήν την κατηγορία.
Το πλαίσιο ποινών, με βάση τις ευμενέστερες συνθήκες του νέου Ποινικού Κώδικα για την εγκληματική οργάνωση είναι το εξής:
* Ποινή ένταξης: 5-10 χρόνια (με ελαφρυντικό 1-5)
* Ποινή διεύθυνσης: 5-15 χρόνια (με ελαφρυντικό: 2-8)
Το κρίσιμο ζήτημα της αναστολής
Μετά την ανακοίνωση των ποινών η διαδικασία μπαίνει στο πλέον κρίσιμο θέμα, σε κάθε δίκη, που αφορά την αναστολή ή όχι εκτέλεσης της ποινής. Αν δηλαδή οι δικαστές θα κρίνουν πως οι κατηγορούμενοι πρέπει να οδηγηθούν στη φυλακή ή αν θα αφεθούν ελεύθεροι με ή χωρίς όρους.
Το λόγο λαμβάνει πρώτη η εισαγγελέας η οποία θα εισηγηθεί αν θα πρέπει να δοθεί και σε ποιους κατηγορούμενους αναστέλλουσα δύναμη στην έφεση. Το δικαστήριο αφού ακούσει την υπεράσπιση και συσκεφθεί θα ανακοινώσει αν και σε ποιους κατηγορούμενους θα δοθεί αναστολή στην έκτιση της ποινής και ποιοι κατηγορούμενοι θα οδηγηθούν στην φυλακή.
Η τελική φάση της διαδικασίας θα αφορά τις αποφάσεις του δικαστηρίου για άλλα θέματα, όπως η απόδοση ή όχι κατασχεθέντων υλικών, η επιστροφή ή όχι χρηματικών εγγυήσεων κ.ά.
Το δικαστήριο με τον ισχύοντα Κώδικα, δεν μπορεί να επιβάλλει στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων σε καταδικασθέντες, καθώς καταργήθηκε ως παρεπόμενη ποινή. Έτσι και εφόσον δεν υπάρχει αμετάκλητη καταδίκη, οι καταδικασθέντες της Χρυσής Αυγής δεν στερούνται του δικαιώματος του εκλέγεσθαι και μπορούν να κατέλθουν σε εκλογικές διαδικασίες.
Σε περίπτωση ομόφωνης αθώωσης από την κατηγορία της εγκληματικής οργάνωσης, η απόφαση θεωρείται τελεσίδικη και δεν είναι εύκολο να προσβληθεί. Αν η αθώωση είναι κατά πλειοψηφία έχει δικαίωμα να ασκήσει έφεση ο προϊστάμενος της Εισαγγελέας εντός 10ημέρου είτε αυτεπάγγελτα (υπέρ του νόμου) είτε και μετά από αίτημα της Πολιτικής Αγωγής.
